12 Haziran Dünya Et Yememe Günü’ydü. Peki, bütün dünya vejetaryen olsaydı ne olurdu? İklim, çevre, sağlık ve ekonomi açısından vejetaryenliğin avantajları ve dezavantajları…
2050’ye kadar herkesin vejetaryen olduğunu varsayarsak şu sonuçlarla karşılaşırdık:
Dünyada her yıl yedi milyon daha az kişi ölür; herkesin vegan olması halinde ise bu sayı sekiz milyona ulaşır.
Küresel ısınmaya yol açan metan gazının salınımında yüzde 60’a varan bir düşüş olur. Zira kırmızı et için beslenen hayvanlar fazla miktarda metan gazı üretiyor.
Fakat gelişmekte olan ülkelerde çiftçiler bundan olumsuz etkilenir. Zira kurak ve yarı kurak bölgelerde geçim kaynağı genellikle hayvancılıktır. Örneğin Afrika’da Sahra çölünün güneyi ile savanlık bölgenin kuzeyi arasında kalan Sahel şeridinde yaşayan ve hayvan besleyen göçebe gruplar, yerleşik hayata zorlanmış olacak ve kültürlerini tümüyle yitireceklerdir.
Eski otlakları ormana dönüştürmek iklim değişikliğini yavaşlatıp canlı türlerinin sayısının artmasını sağlayacak, aynı zamanda, sığır besiciliği için yaşam alanları daraltılan veya öldürülen bizon gibi büyük ot obur hayvanların ve kurtların da rahatlamasını sağlayacaktır.
Geçimini hayvan besiciliğinden sağlayan insanların tarım, ormancılık veya biyoenerji gibi alanlarda meslek edinmeleri için yeniden eğitime tabi tutulmaları gerekecektir. Bunun sağlanmaması halinde çok sayıda işsiz ortaya çıkabilir, bu ise geleneksel kırsal kesimde sosyal hoşnutsuzluklar doğurabilir.
Öte yandan koyun gibi hayvanların ortadan kalkması biyoçeşitlilik bakımından negatif etkide bulunacaktır. Zira bu hayvanların otlanması yüzyıllar boyunca doğal ortamların biçimlenmesine neden olmuştur. Bu nedenle bazı çiftçilere çevresel amaçla para ödenerek hayvan besletilebilir.
Bundan böyle noel ve yılbaşı yemeklerinde hindi yeme geleneği ortadan kalkacak. Bazı ülkelerde düğün ve kutlamalarda insanlar birbirine canlı hayvan hediye eder. Et tüketiminin azaltılması çabalarında karşılaşılan zorluklardan biri de bu tür geleneklerdir.
Beslenmede etin ortadan kalkması kalp ve damar hastalıkları, diyabet, inme gibi hastalıkların ve bazı kanser türlerinin ortaya çıkma ihtimalini azaltacak ve dünya ilaç faturasında milli hasılanın yüzde 2-3’ü oranında tasarruf sağlayacaktır.
Öte yandan, dünyada iki milyardan fazla insanın yeterli beslenmediği göz önünde bulundurularak etin yerini alacak besinlerin tedarik edilmesi gerekiyor. Tahıl ve pirinç gibi bitkisel gıdalara kıyasla hayvansal ürünlerde kalori başına besin miktarı daha fazladır.
BBC Türkiye
