Sovyetler Birliği lideri Joseph Stalin döneminde, Coca-Cola’ya rakip olarak geliştirilen ve Sovyetler’in de kendi gazlı içeceğinin olduğunun gösterilmesinin amaçlandığı Gaz Voda, ilk kez Türkiye’ye geldi.
Herkesin çocukluğunun ayrılmaz bir parçası, yetişkinlik döneminde de sıklıkla tükettiği bir içecek olan gazozun Türkiye’de 81 ilin neredeyse tamamında farklı bir versiyonu var. Her biri bulunduğu toprakların lezzetlerini ve içenlere kentleri duyumsama imkanı sunan gazozun bambaşka bir hali Türkiye’ye geldi.
Rus bir anne ve Türk bir babanın kızı olan Syuzana Askarova, Sovyetler Birliği döneminde üretimine başlanan ve günümüzde de hâlâ tüketilen Gaz Voda’yı ülkemize getirdi. Tarhun otu, vanilya, bergamot, armut, karadut ve nar aromalı gazozu Kadıköy’deki dükkanıyla meraklılarına tattırmayı amaçlayan Askarova, ‘Çok seveceksiniz’ sloganıyla yola çıktığı Gaz Voda’nın Stalin dönemine dayanan hikayesini Sputnik‘le paylaştı.
Askarova, Rusya’nın başkenti Moskova’ya tatile gittiği sırada Kızıl Meydan’daki ünlü GUM alışveriş merkezinde Gaz Voda’yı bir kez daha tatma fırsatı bulup, çocukluğunda çok sevdiği bu tadın neden Türkiye’de olmadığını düşünerek böyle bir girişimde bulunduğunu söyledi.
Askarova’ya göre, Gaz Voda’nın Türkiye’deki gazozlardan farkı, aroma olarak çok daha kapsamlı ve yoğun olması. Zira gazozların içinde isimleriyle belirtilen aromalar dışında farklı tatlar da var. Dükkanda ayrıca Moskova’da kış günleri sokaklarda geleneksel olarak satılan alkolsüz sıcak şaraplar ve kış çayı da mevcut. Bunun yanı sıra Türkiye’deki seçenekler arasına standart olan 5 aroma dışında üzümlü gazoz seçeneği de eklendi. Gürcistan’daki çikolata ve vanilyalı gazoz aroması da yılbaşından sonra İstanbul’da olacak.
‘İNSANLARA SOVYET YAŞAM BİÇİMİNİ GÖSTERMEK İSTEDİK’
Askarova, konsept olarak Sovyetler’i öne çıkarmalarının sebebinin de insanlara Sovyet tarihi, oradaki yaşam biçimini de bir şekilde göstermek olduğunu ifade etti.
Askarova “Sovyetlerdeki yaşam biçimini minik de olsa yaşatalım istedik dükkanın içinde. O dönem de bizim sunduğumuz gibi sunuluyor. Şimdi de öyle. Eski 15 Sovyet ülkesinin de hepsinde var. Balkan ülkelerinde Oranjada diye geçiyor. Otomatlarda ya da cam haznelerde satıyorlar” dedi.
GAZ VODA’NIN ÇIKIŞ HİKAYESİ
Bu gazozun hikayesi aslında çok ilginç. 1952 yılında ABD Başkanı Henry Truman, Stalin’e,- biraz nispet olsun diye sanıyorum- bir kasa Coca Cola gönderiyor. O zamanlar siyasiler birbirlerine hediye gönderiyorlar politik imalarla. Rus Devlet erkanı kolayı çok seviyor. Ama Sovyetler’de özellikle Amerikan ürünü bir şey satılamayacağı için bunun muadili bir içecek geliştirmeye karar veriyorlar. Gaz Voda deyince akıllarına Sovyetler gelsin diye. Yani aslında Coca Cola’ya rakip olarak çıkıyor. O sırada da zengin bitki örtüsüne sahip Gürcistan’da bir eczacı şurupları üretiyor. Sonunda aromalar gazoza dönüştürülüp satılıyor. Sonra devletin verdiği destekle gazoz Sovyet ülkelerine yayılıyor. Yani Coca Cola’ya karşı Sovyetlerde de bir gazlı içecek var deniliyor. Eskiden otomatlarda satılıyordu. Tek bir bardak vardı otomatlarda, aromanızı seçip o tek bardaktan gazozunuzu içiyordunuz, sonra bıraktığınız bardakla başkaları içiyordu. Sovyetler’in dağılmasından bu yana bazı ülkelerde hâlâ var bu.
