Muhtemelen merak ediyorsunuz: “Bazen kuru, bazen yağlanan saçlarımı ne sıklıkta yıkamalıyım?”
Oldukça rahatsız edici bir soru. Ve oldukça fazla insan tarafından da merak edilen bir soru. Hatta Google ‘a “ne sıklıkta” diye yazarsanız önerilen aramalarda ilk sıralarda yer aldığını görürsünüz. (çev. her ne kadar ülkemizden yapılan aramalarda daha farklı “dertler” çıksa da, dışarıda en fazla arananlar arasında olduğunu söyleyeyim)
Duştan çıktıktan sonra, kafa derimiz sırasıyla; daha parlak, daha koyu ve daha yağlı bir hal alır. Peki neden böyle bir durum ortaya çıkar? Ve saçınızı hangi sıklıkta yıkarsanız yağlı durumu engelleyebilirsiniz?
Sorunun Köküne İnelim
Saçlarınız da yüzünüzün yağlanmasıyla aynı sebepten dolayı yağlanır: derideki bezler sebum denilen yağlı bir madde üretir. Sebum saçlarınızı nemli tutar ve kurumaktan korur. Sebum üreten bezler (yağbezleri) derinin dermis tabakasındaki saç köklerinin hemen yanında bulunur. Yağ bezlerinden çıkan kanallar saç köklerine bağlanır. Bu durum; sebumun nasıl deriden dışarıya çıktığını ve kafa derisi üzerine ulaştığını ortaya koyuyor.
Sebumla ilgili “anahtar” özellik diyebileceğimiz şey ise; her insanın farklı miktarda ürettiğidir. Genetikteki her şey ve hormonlar belirli bir süre zarfında ne kadar sebum üreteceğimizi etkiler. Ekstra sebum üretiminden sorumlu hormonlar ergenlik çağında neredeyse doruk noktasına ulaşırlar. Bu yüzden ergenlik döneminde bazı insanların saçlarında fazlasıyla yağlanma ve deride sivilcelenmeler görülür.
Ne Sıklıkta Yıkamak Doğru?
Cevap her bireye göre değişiklik gösterirken, Kaiser Permanente’den dermatolog Paradi Mirmirani; “hiç kimse saçlarını her gün yıkamamalı” diyor. “Saçı sıklıkla yıkamak faydadan çok zarar veriyor” diyen, Boston Medical Centre saç kliniğinden dermatolog Lynne Goldberg ise:
“Paradoksik görülebilir, fakat; saçlarındaki yağdan kurtulmak için saçlarını çok sık yıkayan insanlar kafa derilerini kurutuyor ve daha fazla yağ üretiyorlar” diyor.
Her gün saç yıkamaktan kaçınmanın yanı sıra; doğru bir yıkama için aklınızda tutmanız gereken bazı şeyler de var. İşte bunlardan en önemli üç tanesi:
1. Deri Tipi
Eğer deriniz ve saçlarınız normal kurulukta (çok yağlı ya da çok kuru değil) ise; Columbia University ‘nin yayınladığı bir sağlık yazısına göre; saçlarınız haftada yalnızca 1 ya da 2 defa yıkamalısınız. Eğer daha yağlı bir kafa derisine sahipseniz; saçlarınız biraz daha fazla sıklıkta yıkamalısınız.
2. Saç Dokusu
Doku önemli çünkü; sebumun saç köklerinizden saç kılınız boyunca nasıl hızlıca taşındığını etkiliyor. Sert ya da dalgalı saçlar sebumun yayılmasını yavaşlatıyor, bu yüzden eğer bu tarz saçlara sahipseniz haftada yalnızca 1 kez yıkamalısınız; diyor Columbia’daki uzmanlar. Öte yandan, ince ve düz saçlara sahip insanlar haftada 2 ya da daha fazla yıkamalılar.
3. Şekillendirme
Bir başka dikkate alınması gereken ise; şekillendiriciler. Mirmirani’ye göre; eğer saçlarınızı bir şekillendiriciyle şekillendirdiyseniz ya da şekillendiricinden zarar gördüyse; saçlarınızı daha az bir sıklıkta yıkamalısınız. Fakat bu durum yine de kendi kendinize çıkarımda bulunabileceğiniz bir durum.
Kaynak: Ellie Kincaid, “The truth about how often you should wash your hair, according to science”, http://www.businessinsider.com/how-often-should-i-wash-my-hair-2015-3#ixzz3Vv7NWm
K: Bu yazı ilk olarak BilimFili.com‘da Gürkan Akçay imzasıyla yayınlanmıştır.
