İnternette Yapmamanız Gereken 10 Şey 

Çünkü Her Şey Google’a Sorulmaz, Bazı Şeyler de Google’da Kalmaz!

İnternet artık hepimizin ikinci evi. Sabah gözümüzü açar açmaz ilk yaptığımız şey çoğu zaman bir bildirim kontrolü oluyor. Ama tıpkı gerçek hayatta olduğu gibi, internet dünyasında da yapılmaması gereken bazı şeyler var. Hem güvenliğimiz hem de dijital itibarımız için dikkatli olmamız şart.

Şimdi gelin, internetin görünmeyen tehlikelerine karşı kendimizi nasıl koruyabileceğimizi öğrenelim. İşte internette yapmamanız gereken 10 şey:

1. Her Linke Tıklamayın

İnternette her gün binlerce sahte link dolaşıyor. “Bu fotoğrafa sen misin?” gibi mesajlarla gelen bağlantılar, bir anda sizi sahte bir giriş ekranına yönlendirip bilgilerinizi çalabilir.
💡 İpucu: Linke tıklamadan önce üzerine gelin ve ekranın sol alt köşesindeki gerçek adresi kontrol edin. Tanımadığınız veya garip duran bir linkse uzak durun.

2. Kişisel Bilgilerinizi Paylaşmayın

TC kimlik numarası, banka hesap bilgileri, adres, telefon numarası… Bunları sosyal medyada ya da güvenliğinden emin olmadığınız bir sitede asla paylaşmayın. Çünkü bir dolandırıcının işini çok kolaylaştırmış olursunuz.
💡 İpucu: Kredi kartı bilgileriniz isteniyorsa adres çubuğunda “https” olup olmadığını kontrol edin. “S” harfi güvenliği simgeler.

3. Herkesle Tartışmaya Girmeyin

Sosyal medya bir tartışma arenasına dönmüş durumda. Ama unutmayın, her tartışma size puan kazandırmaz. Bazen sessiz kalmak, kazanmak anlamına gelir.
💡 İpucu: Anonim bir hesapla size sataşan biriyle tartışmak yerine o kişiyi engelleyin. Zihinsel sağlığınız sizin en büyük önceliğinizdir.

4. Sahte Bilgilere Kanmayın

“Limon kanseri yok ediyor!”, “Bu yöntemi deneyenler 3 günde 10 kilo verdi” gibi haberler genellikle tıklama tuzağıdır. Bilgilerinizi güvenilir kaynaklardan kontrol etmeden paylaşmayın.
💡 İpucu: Haberin sonunda kaynak gösteriliyor mu? Başlığı mı dikkat çekici yoksa içeriği mi? Şüpheliyse bir adım geri atın.

5. Aynı Şifreyi Her Yerde Kullanmayın

Bir siteye sızan korsanlar, o şifreyle tüm dijital hayatınızı ele geçirebilir. Bu yüzden her site için farklı ve güçlü bir şifre belirleyin.
💡 İpucu: Bir parola yöneticisi kullanarak tüm şifrelerinizi tek bir yerde güvenli şekilde saklayabilirsiniz.

6. Çocuk Fotoğraflarını Düşünmeden Paylaşmayın

Çocuklarınızı paylaşıyor olabilirsiniz ama o fotoğraflar sonsuza kadar internette kalıyor. Onların mahremiyet hakkı olduğunu unutmayın.
💡 İpucu: Çocuğunuzun büyüdüğünde utanabileceği pozları paylaşmaktan kaçının. Özellikle çıplaklık içeren banyo, deniz gibi kareler son derece tehlikeli olabilir.

7. İnternette Anlık Öfkeyle Yazı Paylaşmayın

Bir şeylere sinirlenmiş olabilirsiniz, ama yazdığınız her kelime ekran görüntüsü olarak kaydedilebilir. Sonradan pişman olacağınız cümlelerden kaçının.
💡 İpucu: Öfkeliyseniz yazacağınızı önce bir not defterine yazın. 5 dakika bekleyin. Hâlâ paylaşmak istiyor musunuz? Büyük ihtimalle hayır.

8. Yasa Dışı İçerikleri İndirmeyin veya Paylaşmayın

Torrentten film indirmek ya da korsan içerikleri yaymak sadece etik değil, aynı zamanda yasal da değildir. Üstelik bazı virüsler en çok bu tarz dosyaların içine gizlenir.
💡 İpucu: Yasal platformlar artık çok daha uygun fiyatlı ve kaliteli. Birkaç lira için hem cihazınızı hem hukuki geleceğinizi riske atmayın.

9. Kamerayı ve Mikrofonu Açık Bırakmayın

Bilgisayarınızdaki kamera ve mikrofon, kötü niyetli yazılımlar tarafından izlenebilir. Evet, filmlerdeki gibi.
💡 İpucu: Kullanmadığınız zamanlarda kamerayı kapatın veya fiziksel bir kapakla örtün. Mikrofon erişimlerini düzenli olarak kontrol edin.

10. Herkese Her Şeyi Anlatmayın

Sosyal medyada “Tatile gidiyoruz, ev 1 hafta boş” gibi masum görünen paylaşımlar hırsızların işini kolaylaştırır.
💡 İpucu: Tatil fotoğraflarınızı döndükten sonra paylaşın. Canlı konum bildirimlerinden mümkün olduğunca kaçının.

Bonus: Duygularınızı Paylaşmak Güzeldir Ama…

İnternetin sunduğu paylaşım özgürlüğü, bazen fazla iç dökmeye neden olabilir. Elbette içten olmanızda hiçbir sakınca yok. Ama özel hayatınıza dair her şeyi paylaşmak, sizi savunmasız hâle getirebilir. Kimseye “el” vermeyin, hele tanımadıklarınıza hiç.

Son Söz: “İnternet Unutmaz!”

Unutmayın, internette yaptığınız hiçbir şey gerçekten silinmez. Bugün paylaştığınız bir bilgi, yıllar sonra önünüze engel olarak çıkabilir. O yüzden internette gezinirken tıpkı gerçek hayatta olduğu gibi dikkatli, sorumlu ve bilinçli olmak zorundasınız.

İnterneti doğru kullanırsanız size bilgi, eğlence ve dostluk sunar. Yanlış kullanırsanız ise güvenlik açıkları, dolandırıcılık ve pişmanlıkla dolu olabilir.

Dijital dünyada da iz bıraktığımızı unutmadan, her tıklamayı bilinçli atalım. Çünkü internet, sadece bilgiye değil, sizi anlatan izlere de ev sahipliği yapıyor.