Geçmişten Günümüze Saatler
Zamanı ölçen cihazların tarihi, eski uygarlıkların gökyüzünde hareket eden astronomik cisimleri ilk kez gözlemlemeye başladıkları zamanlardan, online zamanlayıcılara kadar uzanmakta ve insanlık tarihinin neredeyse tamamını kapsamaktadır.
Eski uygarlıklar, zamanı belirlemek için astronomik cisimleri, özellikle de Güneş ve Ay’ı gözlemlediler. O günlerden beri de insanlık, zamanı ölçmek için sayısız araç ve yöntem geliştirdi. Bilinen en eski yöntemler olarak güneş saatleri ve su saatleri, önce antik Mısırlılar; sonrasında da Babilliler, Yunanlılar ve Çinliler tarafından kullanıldılar. Orta çağ İslami su saatleri ise, 14. yüzyılın ortalarına kadar, zamanı ölçen araçlar arasında rakipsiz kabul edildiler. Hindistan’da icat edildiği tahmin edilen tütsü saatlerinin, 6. yüzyılda; denizlerde zamanı ölçmek için kullanılan yöntemlerden biri olarak Avrupa’da icat edilen kum saatlerinin ise 16. yüzyılın başlarında Çin’de de kullanıldıklarının keşfi, son derece önemli gelişmeler olarak insanlık tarihinde yerini aldı.
Saatin Tarihi
- yüzyıldan önceki zamanı ölçen bütün yöntemler, sürekli hareket eden cisimlere dayanmaktaydı. Zamanı sabit bir oranda değiştirmek için geliştirilen yöntemler ise, insanlığın yüzyıllar süren çalışmaları neticesinde icat edildi.
Mekanik saatlerin tarihine baktığımızda ilk olarak Ortaçağ Avrupa’sında bir görevliyi, manastır çanını çalması için uyarmak amacıyla geliştirildikleri görülmektedir. En başarılı ilk örneği ise 1370li yıllarda, Henri de Vic tarafından tasarlandı ve sonraki 300 yıl boyunca saat teknolojisinde kat edilecek gelişmelere ilham oldu.
Nihayet 15. yüzyıla gelindiğinde, zembereğin icadı ile ilk kez küçük saatler üretilmeye başladı. 17. yüzyılda ise, saatlerin harmonik osilatörler tarafından kontrol edilebileceğinin keşfi, saat teknolojisinde yeni bir dönemin başlamasına sebep oldu. Leonardo da Vinci, 1493-1494’te bilinen en eski sarkaç çizimlerini yaptı. 1582’de Galileo Galilei sarkacın düzenli salınımını araştırdı ve frekansın sadece uzunluğa bağlı olduğunu keşfetti. Ancak bu erken sarkaçlı saatlerin başarısı, sıcaklık değişiminin neden olduğu hatalar tarafından gölgelendi ve 18. yüzyıla gelindiğinde, bu ve benzeri hatalar, yeni icatlar ve gelişmeler sayesinde giderilerek; zaman ölçümünden daha doğru sonuçlar alınmaya başladı. Bu gelişmelerin en önemlisi ise, 1707’deki Sicilya deniz felaketinin ardından, hükümetlerin boylam belirlemek için geliştirilecek teknolojilere ödül biçmesi ile yaşandı.
Modern Gelişmeler
1840’ta icat edilen elektrikli saat; kuvars cihazların geliştirildiği 1940lı yıllara kadar yaygın olarak kullanıldı. Boer Savaşı sırasında değerli bir askeri araç olarak kullanılan kol saatleri, I. Dünya Savaşından sonra vazgeçilmez bir aksesuar olarak modadaki ve hayatlarımızdaki yerini aldı.
- yüzyıla gelindiğinde artık, manyetik olmayan kol saatleri, pille çalışan saatler, kuvars kol saatleri, transistörler ve plastik parçaların icadı ile saat teknolojisinde büyük bir patlama yaşandı.
Günümüzde pratik kullanımdaki en doğru zaman ölçen cihazlar, yılda saniyenin birkaç milyarda biri kadar hassas olabilen atom saatleridir ve saat, kronometre gibi araçları kalibre etmek amacı ile kullanılırlar.
Online Saatler
- yüzyılda hayatlarımıza giren ve büyük kolaylık sağlayan online saat uygulamaları, bulunduğumuz noktadan, dünyanın herhangi bir şehrindeki saati ve tarihi tam ekran olarak gözlemlememize olanak tanıyan, dijital saat uygulamalarıdır. Bu canlı saat programı, çalıştırıldığı cihazın saatini ve bulunduğu saat dilimini kullanmaktadır.
